جذاب، ولی نه در حد انتظار

منتشر شده در روزنامه بانی فیلم شماره 1916-6 بهمن 1389

درباره فیلم وضعیت دشوار ساخته ران هاوارد

جذاب، ولی نه در حد انتظار

پیش از اینکه ران هاوارد کارگردانی همه فن حریف در ساخت تریلرهای و فیلمهای حماسی و حتی با ذهن زیبا سبب اسکاری شدن راسل کرو شود استعدادش را در ساخت کمدی های احساسی و موفق نشان داده بود.فیلمهایی چون والدین،The paper و حتی فیلم فانتزی مثل Splash .در فیلم های او بازیگران کمدی چون اسیو مارنین،مایکل کیتون و یا حتی تام هنکس جوان می توانند آزادانه حس طنز و شوخ طبعی را در رفتارهای معمول و رایج روزمره خود در رویارویی با مسائل نشان دهند که همین موضوع اثری دو چندان را در پی خواهد داشت تا اینکه رفتارها به صورت کاملا آشکار و گل درشت به نمایش در بیایند.

البته من خیلی مطمئن نیستم که وینس وان و کوین جیمز اولویت بیشتری نسبت به مارتین یا کیتون داشته باشند ولی در فیلم تازه هاوارد؛وضعیت دشوار آنها خوب هستند و به دور از اغراق های مرسوم بازی میکنند که همین برای این دو بازیگر موهبتی محسوب می شود چرا که آنها بیش از هر چیز از چالاکی و تیزهوشی خود در اجرا بهره می برند.که این موضوع برای وان به شکل کلامی و برای جیمز به صورت کاملا فیزیکی و حرکتی صدق می کند.که همین شرایط را برای به وجود آمدن کمدی فراهم می کند.در این فیلم آنها نقش دو دوست و همکار که در یک شرکت طراحی موتور کار می کنند را ایفا می کنند.نیک(جیمز) با جنوا(ویونا رایدر) ازدواج کرده در حالیکه رانی(وان) یک معتاد قمارباز که حالا دوباره به زندگی طبیعی خود بازگشته است و قصد دارد علاقه دیرینه اش به دوست قدیمی اش بت(جنیفر کاننلی) را ابراز و در نهایت با او ازدواج کند.در این میان رانی به طور کاملا اتفاقی در می یابد جنوا به مردی جوان و قوی هیکل به نام زیپ (چانینگ تاوم) نیز علاقه دارد و او حالا باید تصمیم بگیرد که این موضوع را برای دوستش بازگو یا آن را مخفی کند

قضیه ابتدا ساده به نظر می آید چرا که مثلا دو نفر از بهترین دوستان که یکی متوجه خطری برای آن یکی شده می تواند از او پنهان کند یا لااقل او را در مسیر درست راهنمایی کند.ولی فیلمنامه آلن لوب در این مسیر برخی دلایل باور پذیر را با هم ترکیب می کند که باعث می شود در تقابل با دیگر تضادهای فیلم خوب عمل کند.نیک و رانی برای ارسال یک موتور جدید برای کریسلر تحت فشار قرار گرفته اند.نیک نیز که نظر روحی و جسمی به هم ریخته است و جنوا نیز توسط رانی مجبور به بازگشت به زندگی عادی می شود ولی جنوا نمی پذیرد و همین نیز دوباره سبب نزاع تازه ای می شود.(فیلم از این نظر که مثلا چرا رانی نمی تواند احساسش را نسبت به بت بیان کند دو گانه عمل می کند  و برای همین وقتی می خواهد آن را به نحوی وارد فیلم کند غیر قابل باور و اضافی به نظر می رسد)رانی نیز سعی دارد به هر شکل کار درست را انجام دهد و فیلم با دیگر جذابیت هایش در مسیر این گره گشایی و به عبارتی افشاگری از مجموعه ای از رازها و دروغ ها که شخصیت ها به هم می گویند و تقلیهای روانی که در زندگی روزمره شان شکل می گیرد، بیشتر مورد توجه قرار می گیرد

وینس وان از وقتی که در نقش آن شخصیت وراج و عجیب را در wedding crashers ظاهر شد به نوعی علاقه خود را برای بازی در این شکل نقشها که در واقع یک مسیر بازگشت و تغییری در طول فیلم طی میکنند را ابراز کرده بود.به علاوه که او برای مدت مدیدی به تولید و بازی در این کمدی ها همچون  break up مشغول است در four Christmases یک زوج هنوز مجرد خانواد های از کف رفته خود را دوباره سر و سامان می دهند و در .couple retreat نیز یک زوج که نیاز به مشورت و تغییر دارند را نشان می دهد. وضعیت دشوار اما  بیشتر به  break up نزدیک تر است .هرچند که در آن فیلم جهان واقعی تری حاکم بود و از شوخی ها و دلقک بازی هایی این چنینی خبری نبود.

بر عکس کمدی های اولیه هاوارد اگرچه دیالوگ ها در وضعیت دشوار فاقد عمق و ظرافت لازم است ولی با حضور وان و نحوه بیان مونولوگ ها به صورت مکرر وی حداکثر تلاشش را برای اجرای خوب این نقش  با نوشته ای که البته معلوم نیست به چه صورت الهام شده و سیلی از کلمات پشت سر هم ، می کند.او نشانه هایی از انرژی سرشار و هوشمندانه خود را نیز در فیلم به نمایش می گذارد به خصوص زمانی که در یک سکانس طولانی و تقریبا جنون آمیز در رویارویی فیزیکی با زیپ که به دلیل مصرف مواد حالت طبیعی ندارد  ،(وقتی تاتوم خوشحال است و به نحوی در حال خیال پردازی و سیر در دنیای خود است)با یک اجرای بی نقص با او همدردی می کند و این به در یک کمدی فقط یک لحظه است و اتفاق لازم هم در این لحظه می افتد.

به نوعی اما می توان گفت درام برای فیلمی این چنین گرم و حتی گاهی متعادل  که با دو ستاره مرد، تماشاگر بیشترین زمان را صرف تعقیب آنها و رویارویی با برخوردها و مشکلاتشان می کندچندان مطلوب نبود و البته گاهی فیلم نیز از تماشاگر هم جا می ماند و فاقد کشش لازم می شد.جالب این است که در یک فیلم تجاری در قالب ژانر، هاوارد کار آزموده المان های جدی را با شوخی ها و دروغ های وان ترکیب می کند یا با جیمز شوخی و  او رادست می اندازد.(و درباره زنها هم فراموش می کند که هر دوی آنها اوایل در حال فریب دادن و توطئه چینی برای مردان هستند و این نیز در واقع نقبی به این مساله است که فیلمسازان دریافته اند شخصیت های مونث نمی توانند بار کمیک فیلم را به دوش بکشند پس بهتر است تقریبا هیچ چیزی در این زمینه به آنها نسپاریم) در عوض در درام می توان با دیالوگ ها و تک گویی های طولانی که نقش پاشنه آشیل فیلم را بازی می کنند و همه چیز را طولانی تر از آنچه هست نشان می دهند از آنها استفاده کرد، تا زمانی که در کلیشه های این گونه که اغلب دو مرد شخصیت اصلی هستند و آن قدر به نزدیک می شوند و درباره رفتارها و خصوصیاتشان سرنخ به تماشاگر می دهند که در نهایت فراموش می کنند همه اینها باید نزد مخاطب قابل باور باشند یا حداقل تماشاگر اندکی آنها را احساس کند..

و فیلم در اواخر خود تنها به وسیله عنق بازیها و کج خلقی هایی که به سبک اخیر فیلمهای جدید وان و جیمز نشان می دهند که البته کافی هم نیستند موفق می شود تماشاگر را با خود همراه کند.و موضوعی که باقی می ماند این است که شاید با همین ترکیب فعلی ولی با کمی تلاش بیشتر می شد فیلمی مطلوب تر و دوست داشتنی تر ساخت و در پایان نیز به ذکر این نکته بسنده می کنم که چه تلاشی برای این فیلم صورت گرفته باشد چه نه، بدون شک وضعیت دشوار نهایت آن نیست.

منبع:filmcritic.com